Suchy materiał do wykonawstwa to, oprócz desek, wyselekcjonowane, okorowane i celowo wstępnie wycięte fragmenty drewna do różnorodnych zastosowań jako elementy wykończeniowe, ozdobne, użytkowe, meble lub ich części. Zdjęcia okazów surowca drzewnego i półproduktów są poglądowe, chociaż wiele z nich jest wciąż dostępnych. Nie ma problemu z wysłaniem szczegółowych i aktualnych zdjęć dostępnego materiału. Mogą posłużyć jako inspiracja i pomysł do konkretnej realizacji.
Drewno szlachetnych rodzimych gatunków, jest najczęściej twarde, liściaste i należy do grupy określanej jako twardzielowe, ma środkową część pnia - tzw. twardziel zabarwioną na wyraźny i charakterystyczny dla danego gatunku kolor, a zewnętrzne słoje pnia - tzw. biel jest najczęściej kontrastująco jasny. Intensywne zabarwienie twardzieli to skutek obecności garbników i innych substancji rozpuszczonych w sokach drzewnych, które mają zabezpieczać drewno przed wilgocią, grzybem i robactwem, co oznacza że ogólnie gatunki twardzielowe, poza atrakcyjnym kontrastowym zabarwieniem, są dużo trwalszym materiałem, odpornym na wilgoć, butwienie, ataki grzybów i owadów.
Nasycenie barwy i stosunek proporcji barwnej twardzieli do jasnego bielu jest różny i zależy najbardziej od gatunku drewna i wieku danego drzewa. Niektóre drzewa, np. (Dąb, Robinia Akacjowa, Modrzew) mają szczególnie szeroką, bogato nasyconą twardziel i tylko wąską obwódkę bielu, przez to ich drewno jest wyjątkowo trwałe i odporne na zewnątrz pomieszczeń. Inne wykształcają tylko wąską twardziel w późniejszym okresie życia, (np. Jesion, Wiąz).
Drzewa które w ogóle nie zabarwiają twardzieli (np. Lipa, Świerk) a także z grupy beztwardzielowej (m.in. Brzoza, Buk, Klon, Olcha i Grab), mają dosyć podobny do siebie, jasno żółto-cielisty kolor i jednorodną budowę bez wyraźnego rysunku słojów, przez to nie wyglądają tak malowniczo i atrakcyjne jak gatunki twardzielowe. Ogólnie też łatwiej próchnieją, butwieją i mają zastosowanie głównie w masowej produkcji i opałowe.
Poniżej przegląd charakterystyki twardzielowych gatunków drewna, w większości liściastych, dostępnych do wykonawstwa w różnorodnej formie, jako bale, deski, belki, listwy, fragmenty pnia, gałęzi i korzeni. Drewno pochodzi z Polski i jest pozyskiwane lokalnie w niedużych ilościach od osób prywatnych, najczęściej z ogrodowej wycinki na przydomowych posesjach.
Szymon Skóra
